Succesvolle lancering Nederlandse Urban Data Access Platform

16 maart 2021

Met een succesvolle livegang op 5 januari en een drietal drukbezochte informatiesessies ging begin 2021 het Urban Data Access Platform (UDAP) live: één centraal dataplatform waar alle informatie rondom slimme mobiliteit kan worden ontvangen en verstuurd. Alle wegbeheerders en gecertificeerde serviceproviders in Nederland kunnen vanaf nu gebruikmaken van de dataservices van het nieuwe landelijke dataplatform, dat in opdracht van het ministerie van IenW ontwikkeld is als data-uitwisselingspunt in de ‘Talking Traffic’-keten.

De afgelopen weken zijn alle intelligente verkeersregelinstallaties (iVRI’s) die al op straat staan, gekoppeld aan het platform. De komende jaren wordt dat aantal verder uitgebreid en worden ook andere objecten verbonden aan UDAP, zoals pollers, sensoren en meetsystemen voor bandenspanning en doorrijdhoogte. Dankzij de ultrasnelle data-uitwisseling via UDAP kan met intelligente infrastructuur die communiceert met weggebruikers een belangrijke bijdrage worden geleverd aan de verkeersdoorstroming, verkeersveiligheid en duurzaamheid in en rond steden.

Informeren, prioriteren en optimaliseren

De inzet van ITS-systemen en data-uitwisseling via UDAP levert veel voordelen op voor zowel wegbeheerders als weggebruikers, maar bijvoorbeeld ook voor serviceproviders en kennis- en onderzoeksinstellingen. Menno Maltha van Monotch, leverancier van de software voor het platform en het bijbehorende dashboard, over de toepassingen: ‘Van tijd tot groen en adviessnelheden voor weggebruikers via apps, tot real time informatie over een beschikbare parkeerplaats en bijbehorend routeadvies. Maar in de toekomst kunnen we het bijvoorbeeld ook inzetten voor het meten van bandenspanning via sensoren en allerlei andere data. We verwachten dat er in de komende jaren enkele duizenden objecten extra aangesloten worden.’

UDAP levert de connectie met verkeerslichten om bepaalde weggebruikers (dienst Prioriteren) voorrang te geven: nood- en hulpdiensten, vrachtverkeer, openbaar vervoer en fietsers kunnen bij verkeerslichten prioriteit krijgen boven ander verkeer. Ook kunnen verkeerslichten ingezet worden voor het optimaliseren van verkeersstromen (dienst Optimaliseren) waarbij verplaatsingsdata van app’s gebruikt wordt in de verkeersregeling. Verkeer wordt dan al op grotere afstand gedetecteerd om op lokale kruispunten de verkeersdoorstroming te optimaliseren.

Initiatiefnemers over UDAP

Als initiatiefnemer en opdrachtgever voor de ontwikkeling van UDAP verwacht het ministerie van IenW dat UDAP met name voordelen gaat opleveren voor het efficiënter afwikkelen van verkeer en het doorontwikkelen van informatiediensten voor weggebruikers. Naast de data-uitwisseling zijn er belangrijke functies toegevoegd aan UDAP zoals kwaliteitscontrole, kwaliteitsmonitoring, een koppeling met andere objecten naast iVRI’s en een functie om de beleidsregels voor het prioriteren vast te leggen. ‘Het komende jaar zullen we niet alleen meer inzicht krijgen in de data-uitwisseling met intelligente objecten en de impact op de verkeersdoorstroming, maar bijvoorbeeld ook in toepassingen ten behoeve van verkeersveiligheid en duurzaamheid’, aldus Vincent Habers, die namens IenW de implementatie van UDAP begeleidt voor Talking Traffic.

Data

Smart mobility-specialist Monotch verzorgt de datakoppeling voor UDAP, het in milliseconden en betrouwbaar uitwisselen van iVRI-data en voertuigverplaatsingsdata. Menno Malta licht toe hoe dit in zijn werk gaat. ‘UDAP ontvangt data van verschillende wegkantsystemen, ongeacht welke leverancier, en stuurt deze data geautomatiseerd door naar de wegbeheerders. Omgekeerd ontvangt UDAP ook (geanonimiseerde) verplaatsings- en voertuiggerelateerde data van weggebruikers. Naast de inzet van het TLEX I2V softwareplatform voor UDAP, zien we toe op de kwaliteit, security en privacy van de data-uitwisseling. De status van alle data wordt inzichtelijk gemaakt in dashboards. Vanaf 1 maart ontvangen wegbeheerders proactief meldingen en adviezen voor opvolging, wanneer de verbinding met gekoppelde objecten wegvalt. Voor vragen over UDAP-meldingen en -protocollen kunnen wegbeheerders terecht bij een speciale helpdesk die mede ondersteund wordt door de servicemanagers van MAP traffic management (MAPtm).’

Ondersteuning

MAPtm, specialist in operationeel verkeersmanagement, assisteerde Monotch onder andere bij het opzetten van de kwaliteitscontroles van de data. Ook formuleerden zij gezamenlijk met Monotch de prestatie-indicatoren voor alle kruispunten in Nederland. Deze worden via UDAP continu gemonitord en halfjaarlijks herzien. MAPtm geeft wegbeheerders waar nodig ook verkeerskundige ondersteuning voor de diensten Informeren, Prioriteren en Optimaliseren via UDAP.

Directe meerwaarde voor wegbeheerders

Bij de informatiesessies konden wegbeheerders, serviceproviders en leveranciers van wegkantsystemen alvast kennismaken met de datadiensten en koppelingsmogelijkheden van UDAP. Zij zijn enthousiast over de mogelijkheden, want UDAP biedt hen nu uitgebreide monitorings- en rapportagefunctionaliteiten met informatie over de status en de datastromen van de aangesloten wegkantsystemen. Wegbeheerders zijn vooral blij dat alles overzichtelijk op één platform is ondergebracht.

Alles op één plek

Volgens Jaco van Veldhuijsen, projectmanager Slimme Mobiliteit bij de Provincie Utrecht die ook deelnam aan de test voorafgaand aan de oplevering van UDAP, is het gemak van alles op één plek, met direct zicht op alle verbonden objecten en datastromen een gigantische stap voorwaarts voor wegbeheerders. ‘Zo houden we zicht op en controle over de verkeersstromen in de regio en ontvangen we direct meldingen in het dashboard wanneer er iets misgaat in de data-uitwisseling. Aan de hand van de ontvangen adviezen naar aanleiding van de melding kun je vervolgens achterhalen waar de datastroom vastloopt. Ook is het mogelijk om zelf de prioriteitsregeling aan te passen. En in het geval van calamiteiten en wegwerkzaamheden kunnen we zelf ingrijpen in het systeem en de verbinding voor het betreffende gebied bijvoorbeeld even pauzeren.’

 

Laatste nieuws: op 15 februari jl. werd het 1000ste digitale topologiebestand goedgekeurd. Inmiddels zijn er dus 1000 kruispunten in Nederland voorzien van een digitaal bestand volgens de internationale standaard. Zonder een dergelijk hoogwaardig bestand is er geen uitwisseling van data mogelijk tussen verkeerslichten en aankomende weggebruikers. We groeien dus verder in de digitalisering van verkeer èn wegbeheer.