De iDiensten leiden tot flinke kostenbesparingen en ontzorging voor decentrale overheden (DCO). Bovendien kunnen gemeenten en provincies die zelf geen eigen bediencentrale hebben en deze ook niet willen, nu diensten op abonnementbasis afnemen, zonder grote eigen investeringen in gebouw, systemen, software en personeel. De provincie Noord-Holland heeft de primeur: de provincie neemt de iDienst ‘Bedienend personeel bruggen en sluizen’ af en eind van dit jaar volgt de iDienst ‘Verkeersmanagement as a service’.

De iDiensten zijn landelijk gestandaardiseerde diensten - inclusief prestatieafspraken - die marktpartijen aanbieden aan provincies en gemeenten. Een provincie of gemeente kan een iDienst als (maand)abonnement afnemen. Bij iDiensten gaat het om:

• het uitvoeren van verkeersmanagement
• het bedienen van bruggen en sluizen
• het bewaken en bedienen van tunnels
• en het uitvoeren van parkeermanagement, eventmanagement en stadstoezicht en -toegang.

Gemeenten en provincies hebben in een publiek-private samenwerking gezamenlijk landelijke specificaties opgesteld. Na een gezamenlijke Europese aanbesteding van negen decentrale overheden toonde een groot aantal marktpartijen belangstelling.

Marktpartijen

De landelijke raamovereenkomst is gegund aan in totaal veertien aanbieders (zelfstandig en/of in combinatie). Die eenendertig marktpartijen (zie hieronder *) bieden één of meerdere iDiensten aan die voldoen aan alle landelijke eisen. Daardoor kunnen decentrale overheden via de gegunde raamovereenkomsten eenvoudig, zonder Europese aanbesteding, een of meerdere iDiensten afnemen.

Belangrijke voordelen

Bij de landelijke afname van iDiensten zijn vooralsnog negen decentrale overheden betrokken: de gemeenten Almere, Deventer, Dordrecht, Leiden en Zwolle, en de provincies Flevoland, Overijssel, Utrecht en Noord-Holland. Voor de decentrale overheden zijn de voordelen van iDiensten legio:

• geen eigen investeringen in realisatie
• geen eigen investeringen in exploitatie, beheer, onderhoud
• ze worden ontzorgd en gaan regie voeren
• geen eigen investeringen in afschrijving en ontwikkeling
• ze betalen alleen maandelijks voor de geleverde prestaties van de private partijen.

Extern onderzoek leert dat iDiensten tot forse besparingen voor de overheden kunnen leiden: voor de iDienst ‘Verkeersmanagement’ tot wel 49 procent kostenbesparing, voor de iDienst ‘Bedienen van bruggen en sluizen’ tot wel 27 procent, terwijl de iDienst ‘Bedienen van tunnels’ een kostenbesparing tot wel 39 procent betekent.

CROW Stappenplan

Bij het uitwerken van iDiensten hanteren gemeenten en provincies het CROW ‘Stappenplan Afnemen iDiensten door gemeenten en provincies’. Met dit stappenplan vertalen decentrale overheden gestructureerd en stapsgewijs hun eigen ambities naar slimme iDiensten. De meeste deelnemende decentrale overheden hebben hun roadmap voor het afnemen van iDiensten inmiddels gereed.

Provincie Noord-Holland is de eerste

De provincie Noord-Holland heeft de primeur: ambtelijk is besloten om de iDienst ‘Bediening Bruggen en sluizen’ af te gaan nemen. Voor eind van dit jaar wordt de iDienst ‘Verkeersmanagement as a Service’ afgenomen.

De provincie start dan met het gefaseerd afbouwen van het zelf uitvoeren van verkeersmanagement en gaat meer regie voeren. De directeuren van de negen deelnemende decentrale overheden hebben bevestigd deze stap van de provincie Noord-Holland te willen volgen en hebben concrete ambities voor het afnemen van een of meerdere iDiensten.

Voortgang in BO-MIRT

Het afnemen van iDiensten is onderdeel van het Bestuurlijk Overleg Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport (BO-MIRT). Bestuurders, wethouders en gedeputeerden, en de minister van Infrastructuur en Waterstaat bespreken periodiek de landelijke voortgang. In het BO-MIRT heeft de minister de eerste financiële middelen beschikbaar gesteld om de meerjarige landelijke transitie naar iDiensten te ondersteunen.

* De 14 private partijen (zelfstandig en/of in combinatie) aan wie de landelijke raamovereenkomst is gegund:
ATEam (combinatie Arcadis Nederland, Engie Infra en Mobility Trigion Alarmcentrale, met de onderaannemers: Facilicom Group, E.N.A.I. Systems, Griffid, SMARTERVISION, BeMobile, MAPtm, Eurofiber Nederland en Safety Group), ARS, Dynniq, RHDHV, Heijmans, MAPtm, Nedmobiel (onderaannemers: Proficium, Antea, Improve Quality Services en ICT Netherlands), Securitas (onderaannemer: Nedmobiel), SWECO, Swets ODV Maritiem, Technolution (combinatie Goudappel Coffeng, DAT.Mobility HC Support en First Line Security met onderaannemer: Arane), Traffic Service Nederland (onderaannemer: International House of Safety), Triopsys en Vialis.