Europese aanbesteding Overnamepunt iVRI data gestart

02 June 2020
There is no translation available.

Op 1 juni heeft het ministerie van IenW de Europese aanbesteding voor het Overnamepunt iVRI data gepubliceerd via TenderNed. Het Overnamepunt vervangt het huidige Traffic Light Exchange (TLEX). TLEX is operationeel sinds eind 2016 en dat contract eindigt aan het einde van dit jaar. Met de Europese aanbesteding wordt ervoor gezorgd dat de functie van het uitwisselen van data van en naar iVRI’s en weggebruikers in aangepaste vorm wordt gerealiseerd en tot en met 2028 kan worden geborgd.

Momenteel zijn er bijna 500 intelligente verkeersregelinstallaties (iVRI’s) aangesloten op TLEX dat zeer snel, met ultra lage latency (vertragingstijd), data stuurt en ontvangt. TLEX is gerealiseerd door het bedrijf Monotch, als onderdeel van het landelijke publiek-private samenwerkingsprogramma Talking Traffic. Het 5-jarige contract tussen IenW en Monotch voor TLEX loopt eind dit jaar af.

Meerwaarde

De echte meerwaarde van een iVRI ontstaat door de diensten (use cases) die met de iVRI mogelijk zijn. Daarbij gaat het om het informeren van weggebruikers (dienst Informeren), waarbij data van iVRI’s wordt gebruikt voor het informeren en adviseren van weggebruikers, bijvoorbeeld ten aanzien van tijd-tot-groen en tijd-tot rood en een adviessnelheid voor een groene golf. Verder gaat het om het prioriteren van doelgroepen (dienst Prioriteren), waarmee bijvoorbeeld openbaar vervoer, nood- en hulpdiensten en vrachtverkeer prioriteit kunnen aanvragen bij verkeerslichten. Ook het optimaliseren van de verkeersafwikkeling (dienst Optimaliseren) is een use case. Daarmee wordt data van voertuigen op grotere afstand en van vele kruispunten gebruikt in de verkeersregeling, zodat over een langere afstand en op grotere delen van het wegennetwerk het verkeer soepel kan doorstromen. Voor al deze diensten is een zeer snelle uitwisseling van data van en naar de iVRI en weggebruikers nodig. Het nieuw te realiseren Overnamepunt iVRI data verzorgt deze functionaliteit vanaf eind 2020.

Aankondiging

Op 16 maart is de Vooraankondiging gepubliceerd waarin de Europese aanbesteding voor het Overnamepunt iVRI data is aangekondigd en de beoogde scope is beschreven. Bedrijven konden tot en met 15 april hun zienswijze indienen in reactie op deze Vooraankondiging. Een aantal bedrijven heeft dit gedaan. Tegelijkertijd is onder regie van NDW (Nationale Databank Wegverkeersgegevens) gestart met enkele sessies met deskundigen vanuit overheden om te bespreken welke zaken belangrijk zijn voor wegbeheerders om in de eisen voor de Aanbesteding mee te nemen.

Snel en betrouwbaar

De kerntaak van het Overnamepunt iVRI data blijft gelijk aan die van het huidige TLEX, namelijk het zeer snel en betrouwbaar uitwisselen van iVRI data. Daarnaast worden er vier belangrijke functies aan toegevoegd:

  • Kwaliteitscontrole: Wanneer een organisatie, overheid of bedrijf, een product wil aansluiten op het Overnamepunt, controleert het Overnamepunt - automatisch - of de organisatie en het product voldoen aan de Aansluitingseisen. Zo moet een iVRI beschikken over een geldig iVRI-certificaat, moet de kwaliteit van het topologiebestand zijn goedgekeurd en moet er een geldig beveiligingscertificaat zijn gehanteerd.
  • Kwaliteitsmonitoring: Het Overnamepunt brengt volcontinu en automatisch in beeld welke data wordt uitgewisseld en wat de kwaliteit is van deze data. Hiertoe hanteert het Overnamepunt de landelijke standaarden voor datauitwisseling en de nog te maken kwaliteitsafspraken (service level agreements, SLA’s). Het Overnamepunt neemt hiermee de functie over van de huidige landelijke Monitoringtool iVRI data (‘Datadog’, voor ingewijden).
  • Andere objecten: Het Overnamepunt maakt het mogelijk dat naast iVRI’s ook andere objecten, zoals pollers (beweegbare paaltjes in het wegdek), worden aangesloten waarmee zeer snelle data-uitwisseling gewenst en waardevol is. Het gaat onder meer om intelligente Beweegbare Fysieke Afsluitingen (iBFA’s, of ‘pollers’), intelligente Bandenspanningsmeters (iBSM’s) en intelligente Hoogtedetectiemeters (iHD’s). Kenmerkend hiervoor is de zeer snelle data-uitwisseling, dat wil zeggen met ultra lage latency, zodat aankomend verkeer op tijd hieraan gekoppeld wordt.
  • Priority Broker Configurator (PBC). Hiermee kan een wegbeheerder voor een kruispunt aangeven welke verkeersstromen vanuit de eigen beleidsmatige doelen prioriteit hebben. Deze prioriteitsclassificatie wordt gebruikt voor de dienst Prioriteren bij iVRI’s.

De eisen vanuit overheden en deze vier nieuwe aanvullende functies zijn verwerkt in de inhoudelijke eisen voor de Aanbesteding. Ook de overige benodigde aanbestedingsdocumenten zijn bijna gereed. De komende weken worden alle benodigde documenten afgerond, zodat de aanbesteding op 1 juni kan starten. Er is voorzien in twee Nota’s van Inlichtingen, op 18 en 25 juni. De gunning is voorzien op 12 augustus. Naar verwachting kan het Overnamepunt iVRI data vanaf 1 november van start gaan, waarna het twee maanden zal schaduwdraaien. De startdatum van de daadwerkelijke dienstverlening is gepland op 1 januari 2021.

Vastleggen van en sturen op kwaliteit van iVRI data

Tegelijkertijd is gestart met het vastleggen van en sturen op de kwaliteit van data van en naar iVRI’s in de keten. Samen met leveranciers en het LVMB (Landelijk Verkeers Management Beraad) wordt gewerkt aan bestekteksten en beheer- en onderhoudscontracten voor iVRI’s. Daarin staan landelijk uniforme afspraken over de kwaliteit van data die iVRI’s uitsturen en ontvangen. Wegbeheerders leggen hiermee voor hun leveranciers vast aan welke kwaliteit data uit hun iVRI’s moet voldoen. Leveranciers kunnen vervolgens zelf bewaken of er sprake is van storingen in de data-uitwisseling. Wegbeheerders op hun beurt ontvangen van het Overnamepunt kwaliteitsrapportages. Zij kunnen op basis van de permanente monitoring van het Overnamepunt de prestaties van data-uitwisseling in de gaten houden. Belangrijke aandachtspunten in de nieuwe contracten voor Beheer en Onderhoud bestaan uit regelmatige updates van software en de efficiency en kosten daarvan. Dat kan het kwaliteitsbeheer en –management beter bestuurbaar en kostenefficiënt(er) maken.

Digitalisering overheden

De bestuurders van gemeenten en provincies hebben met de minister van IenW afgesproken om de komende jaren gezamenlijk te zorgen dat overheden meer digitaal gaan werken op het gebied van mobiliteit en ook de activiteiten die zij uitvoeren digitaal te ontsluiten. In het Bestuurlijke Overleg Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport (BO-MIRT) bespreken de bestuurders en de minister twee keer per jaar de voortgang van deze Digitalisering overheden. Het vastleggen van en sturen op kwaliteit van iVRI data en het gebruik van iVRI’s maakt hier deel van uit.